Wednesday, 29 June 2011

Champhai Kanan Kohhran Chanchin tlangpui.....

The Local Church History of Kanan Presbyterian Church:Champhai




A BUL ATANGIN : 
Kristianna luh tantirh dan-

1) KRISTIANNA PULUTTUTE :
Kristianna puluttu hmasa ber chu Pu Thangbawnga a ni a. Kum 1918 khan a thiante pathum hruaiin an kal a, "Pathian thu lo awih ve tawh rawh u" an ti a. An thu sawi mawl tak chu Pathianin mal a sawm a. Chhungkaw pathumin an awih ta a, chungte chu-
1) Pu Dothata te chhung
2) Pu Laipawnga te chhung leh
3) Pu Thangkana te chhung te an ni a. Heta tang hian Kristianna meichher chu mit lovin a eng ta zel a ni.

2) RINGTU HMASA TE CHANCHIN :
Heng hun lai hian Pi Pute sakhua, ramhuai biak, inthawi leh zu hmun hlimna a nasa hle a. Ringtu thenkhatte chu han tawlhkir leh ta te pawh an awm bawk. Kohhran Inkhawm pangngai pawh an luahkhat thei lo thin. An phur deuh chang apiangin an inkhawm mai thin a ni. Khawvel mite sawichhiat leh hmuhsitna an tawk nasa a. Nula leh tlangvalte pawhin hming an han pe ve thin tak na a, chawn leh lam nawmnain a hruai kir leh a, an bang leh mai thin a ni.

2) AN HNATHAWH TE :
Kohhran lo ding tir a ni bawk a, thawh tur a tam hle. Kristiante an lo pun zel avangin Biak In neih a tul a, hemi atang hian theih tawp chhuahin an bei a. Kum 1939-ah chuan Biak In hmasa ber chu an lo nei thei ta a ni. Kristian ni lo te Inah lengin Kristian an nih theih nan theih tawp chhuahin an kawm thin a ni. Kum 1940 atangin Sunday School pawh an nei thei ta a. Kohhran pawh a puisui tial tial a, hma a sawn ve zel e.

3) INKHAWM NEIH TAN DAN :
 Inkhawm an han nei tan chu an la mawl hle a,puan veng leh tawnzau ha a Inkhawm te an la tam hle a, thusawitute pawhin tawnzau bak an la ha meuh lo. Dar nawn hunte pawh 'chair' atang veka thunun a ni. Chairman-in a duh hun hunah dar vaw turin a ti mai thin a ni. Eng lamah an harsa em em a. Kham kuhaite an la a; a hnuh kha an dah khawm a, chutah chuan la hrual an dah a, an chhi hluah hluah mai thin a ni. Chu chu an eng neih that ber chu a ni mai.

BIAK IN SAK THAT INDAWT DAN ;
1) Kum 1939 -ah Biak In hmasa ber ska a ni a, he Biak In hi a chung atan di hman a ni a, a tha ve hle a ni.
2) Kum 1951, Biak In hmasa ber sak atanga kum 12-naah Biak In sak that leh a ni a, a chung atan mau hman a ni ve thung.
3) Kum 7 hnu, 1958-ah Biak Insak thar leh a ni a, hetah hian a chung atan rangva hman a ni a, Kahrawt Pastor Bial -ah Kahrawt leh Vengthlang tih lohah chuan Biak In chung rangva nei hmasa ber an ni.
4) Rambuaiah Chhungte khua chu Champhaiah khawmluh an ni a. Anmahni venga a hranga an awm avangin Biak In pawh khawhlui a mi thiata Champhai khawchhunga sak leh a ni a. Hei hi kum 1969 khan an sa tha leh a ni.
5) Kum 1979-ah sak that leh a ni a, a chung rangva, a chhuat cement concrete, a bang tile leh skirting pawh brick a sak a ni. A chung chu in pathum ang deuha sak a ni a, hetiang ang Biak In hi hetih hun lai hian Zoramah a vang hle a ni awm e.
6) Kum 1987 October thla atanga tanin Biak In thar a dung 94ft, a vang 44ft a sak leh a ni a. A vaiin Rs Nuaih 15 vel z sa zo thei tura beisei a ni a, mahse hei aia tam daih hi an seng a ni.

BIAK IN HMUN NEIH DAN
Chhungte khuaa an awm lai chuan hmun thuah harsatna a awm lova, an duhna hmun remchangah an sa mai thin. Champhaia khawmchhoh an nih hnuah pawh hmun remchang berah Biak In hmun chu ruatfel nghal a ni mai a. Mahsela khua leh mihringte, in te a lo tam zel a, tun hmaa ahmun laili ber ang a lang thin chu khaw lu lam a lo ni ta mai si a. Hmun laili remchang leh hmun ruak a avang si a. Kohhran Committee ten Pu Ngurchhina hmun tlang bawk ta tak mai chu Rs 7400 in an lei ta a ni. Hetah hian Biak In leh Sunday School Hall chu duhtakin a leng a, a laili a, tun thlengin hemi hmun hi hmun remchang taka a la ni.

KOHHRAN THAN ZEL DAN
Chhungte khuaa an awm lai hian Kohhran in 40 vel a ni deuh ber a. Hetih hunlai hian khua a tet avangin hmsawn a har hla. Upa tarlan hmasak ber Upa Dengbuaia'n a pemsan tak avangin Upa pakhat chauh Upa Khawtinthanga an nei a. Kum 1961 khan Upa pakhat an neih belh leh a, chu chu Upa Hmingliana a ni. Kohhran member an lo pung vel zel a, kum 1965 khan Upa Hrangkhuma leh Upa Lalmuana te thlan a ni leh a. Heng ho zawng zawng hi Chhungte a awmlaia Upa te an ni. Hengho hian Kohhran an enkawl char char ta a ni.
Mizoram a lo buai tak avangin khaw tam tak chu sawi khawm an ni a. Chhungte pawh chu Champhaiah khawm chhoh a ni a. Champhaia awm hnuah chuan KOhhran member pawh an l o tam chho deuh deuh a. Khawdang atanga lo pem lutte pawh an tam tial tial a. Kum 1981 khan Upa 3: Upa Chawngliana, Upa Khawkunga leh Upa Hrangchhuana te thlan leh an ni a. K.T.P leh Kohhran Hmeichhia lam pawhin hma an sawn chho zel a. Biak In tha zawk te Sunday School tha zawk te, member tam zawk te kan lo ni ta zel a. Pathian ram thilpek pawh a lo pungin Sunday School thawhlawm pawhin hma a sawn chho ta zel a ni. Kum 1987-ah chuan Upa Vanlalnghaka chu Upa atan nemngheh a ni ve leh ta a. Kum 1991 -ah Upa C.Thangvuka leh Upa Dengrikhuma te chu thlan an ni leh ta a ni. Hemi te hi Upa lo nisa thlan nawn leh(pem upa) an ni. Tichuan upa 7 leh T.Upa 5 neiin Kohhran Committee member chu 12 an ni ta a. Kohhran Full member pawh 560 lai an lo tling chho ve ta a ni.(as on 1994)

HARHNA LO THLEN TAWHNA KUM TE:
Harhna hi a thleng ve zauh zauh tawh a, mahse mumal tak leh chhinchhiah tlak deuh deuh te chauh tarlang ila :
Kum : 1939, 1946, 1951,-1955, 1965, 1970, 1983, 1984, 2007

No comments:

Post a Comment